HomeUpSearchMail
NEW

Gezegden en volkswijsheden rondom molen

Tekst in licht grijs is hoogstwaarschijnlijk geen examenstof (meer ter lering en vermaak).

Rondom temperatuur

• De frequentie van krekel getjirp is afhankelijk van de temperatuur: 72/min = 15 °C, en iedere 2 tjirps meer = 1 °C hoger [Vugts]

Rondom neerslag

• Als in mei de kwartel rust'loos slaat,
  weet dan dat het spoedig reeg'nen gaat [Betting, 2022, p. 35]
• Als de bijen naar huis toe vluchten;
  zit er regen in de luchten [Vugts]
• Plonst en duikelt eend en gans;
  dan is er voor regen kans [Vugts]
• [Scarlet/red] Pimpernel, pimpernel, tell me true;
  Whether the weather be fine or no. (Anagallis arensis)
  <[Rode guichelheil] Pimpernel, pimpernel, vertel me waarachtig;
  Of het mooi weer wordt of niet>
  Anagallis arvensis (Rode guichelheil) sluit bij een relatieve vochtigheid van 80 % zijn [bloem]blaadjes (als er dus regen komt [Vugts])
  Dit effect van sluitende bloemblaadjes treed ook op bij [Silvester, 1921]: Madeliefje (Bellis perensis) en Vogelmuur (Stellaria media).
  
• Morgenrood water in de sloot;
  avondrood mooi weer aan boord en
  's Avonds rood en 's morgens grijs dan gaat men steeds gerust op reis;
  doch 's avonds grijs en 's morgens rood, dan stelt men zich aan regen bloot.
  Avondrood [door stofdeeltjes in de lucht], waargenomen tijdens drogere, stabiele atmosferische omstandigheden, zal in de meeste gevallen de volgende dag hetzelfde weer te zien geven (omdat in het westen, alwaar de avond zon door schijnt geen bewolking is) [Vugts]. Oorzaak van het ochtendrood zijn waterdruppeltjes, al is dit deel van het gezegde niet echt betrouwbaar.
• A sunshine shower won't last half an hour (Watts, 2020, page 90-91):
  <Een bui (afegwisseld met zon) duurt nog geen half uur>
  Een bui (Cb con/cap/inc pra) ontwikkeld zich in z'n eigen 'ruimte', waarin hij voor max. 30 minuten regen kan veroorzaken (buien [serie] duren langer omdat Cb pra de ontwikkeling van nieuwe Cb pras kan veroorzaken).
  
• Lijkt de hemel op de schubben van een vis, regent het binnen 24uur gewis (Hackel, 2004, p 87)
  Altocumulus floccus (schapenwolken: Ac flo) kondigen neerslag binnen 24 uur aan,
  

Rondom wind

• Noodernwindrijmpje:
  'morgens een kind
  'middags een vent
  'avonds an het end [Betting, 2022, p. 36]
  Noordenwind heeft een sterke dagelijkse gang
• Gaat de oostenwind tegen de avond liggen
  dan waait hij de volgende dag opnieuw [Betting, 2022, p. 36]
  Oostenwind is stabiel en houdt langdurig aan
  
• Krimpende wind is stinkende wind
  Krimpende wind en uitgaande personen, zijn niet te vertrouwen
  Als een bui ten zuiden langs gaat, dan krimpt de wind en dat kan een gevaarlijke situatie opleveren (bv. terugdraaien).
  

Rondom fronten

• Kring om de zon water in de ton
  Kring om de maan kondigt regen aan
  Door Cs bewolking voor warmtefront [Vugts]
• Krimpende wind is stinkende wind
  Krimpende wind en uitgaande personen, zijn niet te vertrouwen
  Aan de voorkant van een lagedrukgebied [als ten zuiden langs gaat] krimpt de wind en voorbode van slechter weer
  
• Als de wind de zon volgt, blijft het weer dagen achtereen goed
  Na de passage van lagedrukgebied gaat de wind ruimen (met de wijzers van de klok/zon), en de regen wordt gevolgd door zonneschijn, als er geen depressie famile aanwezig is [Vugts]
• Wind in de nacht;
  water in de gracht (Pelleboer, 1976, page 25)
  Als wind gedurende nacht opsteekt, dan is er kans dat er een lagedrukgebied (met warmtefront) aankomt en daarmee dus de kans op regen.
• Kring om de zon [of maan];
  Water in de ton (Pelleboer, 1976, page 12)
  Als de zon door cirrus bewolking een halo krijgt, dan komt er een warmtefront (met eventueel regen) aan

Referenties

Acknowledgements

Disclaimer and Copyright
HomeUpSearchMail